Ung thư tuyến tiền liệt là một loại ung thư xảy ra ở nam giới. Trên thực tế, đây là căn bệnh ung thư phổ biến thứ ba ở người Singapore1.
Tuyến tiền liệt là một tuyến nhỏ nằm phía dưới bàng quang, gần gốc dương vật. Nó sản sinh ra chất lỏng màu trắng trộn với tinh trùng để tạo thành tinh dịch trong dương vật.
Ung thư tuyến tiền liệt xảy ra khi có sự phát triển bất thường của tế bào tuyến tiền liệt. Hầu như tất cả các trường hợp ung thư tuyến tiền liệt đều là ung thư biểu mô tuyến (ung thư khởi phát từ các tế bào lớp lót tuyến, trong trường hợp này là tuyến tiền liệt).
Tuổi tác gia tăng là yếu tố nguy cơ lớn nhất đối với ung thư tuyến tiền liệt. Ung thư tuyến tiền liệt thường xảy ra sau tuổi 50 và phổ biến nhất ở những người trên 70 tuổi.
Chỉ 4,3% trường hợp ung thư tuyến tiền liệt được chẩn đoán ở bệnh nhân < 55 tuổi, trong khi 24,6% trường hợp được chẩn đoán ở nhóm tuổi 55-64 và 71,1% trường hợp được chẩn đoán ở những người > 64 tuổi1.
Một tỷ lệ nhỏ ung thư tuyến tiền liệt là do yếu tố di truyền. Những bệnh nhân mang đột biến dòng mầm trong gen sửa chữa ADN có nhiều khả năng phát triển ung thư tuyến tiền liệt hơn, bất kể họ có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt hay không. Những đột biến này được tích hợp vào gen và do đó có thể truyền lại cho con cái.
4,6% bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt thể khu trú có đột biến gen này, trong khi 11,8% bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt di căn có đột biến gen này.2 Ung thư tuyến tiền liệt thể khu trú có nghĩa là ung thư chỉ giới hạn ở tuyến tiền liệt, trong khi ung thư di căn có nghĩa là ung thư đã lan ra ngoài tuyến tiền liệt.
Những người có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt có nguy cơ mắc ung thư cao hơn. Có người thân trực hệ (chẳng hạn như cha hoặc anh/em trai) mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt trong tương lai ở nam giới.
Chế độ ăn nhiều lycopene (từ cà chua) hoặc rau họ cải (bông cải xanh và súp lơ trắng) có liên quan đến một dạng ung thư tuyến tiền liệt ít nguy hiểm tới tính mạng hơn. Điều này có thể hữu ích vì một số bệnh ung thư tuyến tiền liệt có thể phát triển chậm và không gây ra vấn đề. Mặt khác, các loại thực phẩm bổ sung khác như Vitamin E và Selen chưa được chứng minh là có tác dụng ngăn ngừa ung thư.
Hầu hết đàn ông bị ung thư tuyến tiền liệt giai đoạn đầu thường không biểu hiện bất kỳ triệu chứng nào của bệnh ung thư.
Có hai xét nghiệm tầm soát chính được sử dụng để phát hiện ung thư tuyến tiền liệt. Đầu tiên là xét nghiệm PSA và thứ hai là thăm khám trực tràng kỹ thuật số.
Vì mức PSA bất thường có thể cho thấy sự hiện diện của bệnh ung thư tuyến tiền liệt nên xét nghiệm PSA có thể được sử dụng làm xét nghiệm tầm soát sơ bộ đối với bệnh ung thư tuyến tiền liệt. Xét nghiệm này đôi khi được bao gồm trong các gói tầm soát sức khỏe hoặc ung thư toàn diện dành cho nam giới.
Xét nghiệm PSA là xét nghiệm máu để đo lượng PSA trong máu của bạn.
Dù mức PSA bất thường có thể chỉ ra bệnh ung thư nhưng mức PSA cũng có thể tăng cao do
Mặt khác, mức PSA cũng có thể bị ức chế bởi các yếu tố khác như dùng một số loại thuốc.
Do những hạn chế của xét nghiệm, tầm soát ung thư tuyến tiền liệt bằng PSA là một lĩnh vực gây nhiều tranh cãi. Có sự khác biệt trong khuyến nghị tầm soát PSA từ các cơ quan lớn như Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, Cơ quan Y tế dự phòng Hoa Kỳ (USPTF) và Ủy ban Tầm soát Quốc gia Vương quốc Anh.
Cần phải cân nhắc các lợi ích của việc tầm soát với khả năng:
Dựa trên khuyến nghị của USPTF 2018, xét nghiệm PSA có thể được xem xét đối với nam giới có mức độ rủi ro trung bình (không có tiền sử gia đình) trong độ tuổi từ 55 đến 69, có tuổi thọ dự kiến trên 10 năm sau khi thảo luận với bác sĩ về những ưu và nhược điểm của việc tầm soát.
Quyết định tầm soát được cân nhắc riêng cho từng bệnh nhân, đặc biệt đối với nam giới có nguy cơ cao hơn (có tiền sử gia đình mắc bệnh).
Tuyến tiền liệt nếu bị ung thư có thể dẫn đến các vết sưng bất thường hoặc các vùng cứng trên tuyến tiền liệt. Do đó, những bất thường như vậy có thể chỉ ra sự hiện diện của ung thư tuyến tiền liệt.
Thăm khám trực tràng kỹ thuật số (DRE) là một phương pháp kiểm tra tầm soát đơn giản để phát hiện ung thư tuyến tiền liệt. Trong quá trình kiểm tra này, bác sĩ đưa ngón tay đã đeo găng vào hậu môn người bệnh để kiểm tra tuyến tiền liệt. Điều này cho phép bác sĩ đánh giá xem tuyến tiền liệt có sưng lên hoặc cứng bất thường hay không.
Xét nghiệm PSA và Thăm khám trực tràng kỹ thuật số không chẩn đoán được chính xác ung thư tuyến tiền liệt. Có kết quả xét nghiệm bất thường không có nghĩa là bạn bị ung thư. Bác sĩ có thể đề nghị sinh thiết tuyến tiền liệt để chẩn đoán ung thư.
Trước tiên, nên xác nhận sự hiện diện của mức PSA tăng lên thông qua xét nghiệm PSA lặp lại. Nếu kết quả bất thường, bác sĩ có thể đề nghị sinh thiết tuyến tiền liệt để xác nhận xem có ung thư hay không.
Sinh thiết tuyến tiền liệt là một xét nghiệm chẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt. Sinh thiết cho phép bác sĩ lấy ra một lượng nhỏ tế bào tuyến tiền liệt bị nghi ngờ là ung thư. Mẫu tế bào sẽ được phân tích dưới kính hiển vi để xác định xem chúng có phải là tế bào ung thư hay không.
Sinh thiết tuyến tiền liệt nói chung là an toàn với nguy cơ nhiễm trùng nhỏ và hiếm khi gây viêm tuyến tiền liệt hoặc bí tiểu.
Sinh thiết thường được thực hiện thông qua một thủ thuật bằng cách siêu âm qua trực tràng (còn được gọi là sinh thiết TRUS).
Thủ thuật này ít được thực hiện thông qua đáy chậu. Đôi khi, sinh thiết tuyến tiền liệt dưới sự hướng dẫn của máy MRI được sử dụng ở những bệnh nhân có PSA tăng nhưng trước đó sinh thiết tuyến tiền liệt cho kết quả âm tính.
Chụp MRI tuyến tiền liệt có thể cung cấp thông tin về các đặc điểm nguy cơ cao như sự lây lan của ung thư đến các hạch bạch huyết trong khu vực hoặc sự lan rộng của ung thư tuyến tiền liệt ra ngoài nang tuyến tiền liệt. Có thể thực hiện chụp xương và chụp CT để loại trừ khả năng di căn xa (khi ung thư lan sang các bộ phận khác của cơ thể). Bác sĩ có thể thảo luận về sự phù hợp của bạn với các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh mới nhạy cảm như PET dựa trên PSMA và MRI toàn thân tùy theo từng trường hợp.
Mặc dù ung thư tuyến tiền liệt là nguyên nhân gây tử vong phổ biến thứ sáu ở nam giới mắc bệnh ung thư ở Singapore, nhưng không phải tất cả nam giới mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt đều chết vì căn bệnh này. Việc điều trị và kết quả sẽ phụ thuộc vào mức độ (giai đoạn) của bệnh ung thư tại thời điểm chẩn đoán.
Các lựa chọn điều trị ung thư tuyến tiền liệt tùy thuộc vào độ tuổi và sức khỏe tổng quát của bệnh nhân, mức PSA, điểm Glory (một mức độ biểu hiện mức độ xâm lấn của các tế bào ung thư tuyến tiền liệt) và giai đoạn của bệnh ung thư.
Ung thư tuyến tiền liệt khu trú (giới hạn ở tuyến tiền liệt) được điều trị bằng giám sát tích cực, phẫu thuật hoặc xạ trị. Bác sĩ sẽ chọn các phương án điều trị cho bạn dựa trên thang phân loại rủi ro được xác định bằng cách xem xét các thông số sau của bạn:
• Gleason score
• Mức PSA
• mức độ khu trú
• tỷ lệ kim lõi sinh thiết tuyến tiền liệt dương tính với ung thư
Ung thư tuyến tiền liệt di căn (lan rộng ra ngoài tuyến tiền liệt) được điều trị bằng liệu pháp triệt androgen (ADT) và/hoặc hóa trị và thuốc kháng androgen mới.
Những bệnh nhân mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt nhỏ, có điểm Glory thấp, có nguy cơ tiến triển hoặc lan rộng thấp.
Giám sát tích cực không phải là một phương pháp điều trị. Thay vào đó, bác sĩ sẽ theo dõi bệnh ung thư tuyến tiền liệt thông qua xét nghiệm máu PSA thường xuyên, thăm khám trực tràng kỹ thuật số cũng như sinh thiết tuyến tiền liệt.
Mục tiêu của việc giám sát là tránh các biến chứng liên quan đến việc điều trị ở nam giới có nguy cơ tiến triển ung thư tuyến tiền liệt thấp. Đó là vì ung thư tuyến tiền liệt có thể phát triển chậm và có thể không gây ra các vấn đề về sức khỏe.
Vì vậy, bệnh nhân sẽ không được sử dụng bất cứ biện pháp điều trị nào trừ khi có dấu hiệu nguy cơ tiến triển của ung thư. Các phương pháp điều trị nhằm điều trị triệt để bệnh sẽ được thực hiện nếu có tiến triển lâm sàng.
Có thể thực hiện phẫu thuật cắt tuyến tiền liệt triệt căn thông qua phẫu thuật xâm lấn tối thiểu (bằng robot hoặc nội soi) hoặc phẫu thuật mở. Tất cả các mô tuyến tiền liệt sẽ được cắt bỏ trong quá trình phẫu thuật và kinh nghiệm của bác sĩ phẫu thuật là rất quan trọng để mang lại kết quả phẫu thuật tốt nhất.
Các biến chứng tiềm ẩn của phẫu thuật bao gồm tiểu không tự chủ và rối loạn cương dương.
Phẫu thuật nội soi được thực hiện thông qua một vết rạch nhỏ. Sau đó, một camera hoặc ống soi được đưa vào vết rạch. Camera này cho phép bác sĩ phẫu thuật nhìn thấy và loại bỏ các mô tuyến tiền liệt. Phẫu thuật bằng robot bao gồm việc sử dụng cánh tay robot để giúp bác sĩ phẫu thuật thực hiện các chuyển động chính xác hơn.
Mặt khác, phẫu thuật mở thường được thực hiện với một vết rạch dài ngang bụng. Vì vết cắt lớn nên loại phẫu thuật này có thời gian phục hồi lâu hơn, chảy máu và đau nhiều hơn so với phẫu thuật bằng robot hoặc nội soi.
Xạ trị sử dụng bức xạ để tiêu diệt các tế bào ung thư. Có hai loại xạ trị có thể được sử dụng trong điều trị:
Ung thư tuyến tiền liệt di căn thường liên quan đến xương. Nền tảng của phương pháp điều trị là liệu pháp triệt androgen (ADT), dưới hình thức thiến phẫu thuật hoặc thiến y tế bằng cách sử dụng thuốc chủ vận hoặc thuốc đối kháng hormone giải phóng gonadotrophin. Bằng cách loại bỏ sự kích thích testosterone của các tế bào ung thư tuyến tiền liệt, phần lớn các tế bào ung thư sẽ suy giảm. Trong một số trường hợp, thuốc kháng androgen hoặc hóa trị liệu mới có thể được thêm vào ADT ngay khi bắt đầu quá trình điều trị, nếu bệnh nhân có biểu hiện bệnh di căn.
Nếu ung thư tiến triển sau ADT, các lựa chọn điều trị khác bao gồm sử dụng thuốc kháng androgen mới, hóa trị, đồng vị phóng xạ phát ra alpha nhắm mục tiêu vào xương hoặc phối tử phóng xạ PSMA.
Hiện vẫn có những nghiên cứu đang được tiến hành liên quan đến:
Bác sĩ sẽ làm việc chặt chẽ với bệnh nhân để xác định kế hoạch điều trị lý tưởng phù hợp với nhu cầu của bệnh nhân.
The Cancer Centre @ Mount Elizabeth Orchard
3 Mount Elizabeth #03-04
Mount Elizabeth Medical Centre
Singapore 228510
Được thành lập vào năm 2005, Tập đoàn Y tế Singapore (SMG) là một tổ chức chăm sóc sức khỏe với mạng lưới các nhà cung cấp chuyên khoa tư nhân trên bốn trụ cột đã được thiết lập - Thẩm mỹ, Chẩn đoán hình ảnh & Sàng lọc, Ung thư và Sức khỏe Phụ nữ và Trẻ em. Tại Singapore, SMG có hơn 40 phòng khám có vị trí chiến lược ở trung tâm Singapore và các khu trung tâm. Ngoài Singapore, SMG cũng đã có mặt tại Indonesia, Việt Nam và Úc. Tìm hiểu về chính sách bảo mật của chúng tôi tại đây.
English
中文